سیم افشان
سیم افشان در حقیقت متشکل از تعداد زیادی رشته‌های مسی نازک که به آن هادی نرم شده مسی نیز می‌گویند است. در ساختار این سیم به علت وجود پیچش تارها در طول تمامی سیم باعث افزایش مقاومت الکتریکی در واحد طول می‌شود. سیم‌های افشان در بازار به اندازه‌ها و سایزهای مختلف فروخته می‌شود؛ نکته جالب راجب سیم‌های مسی دلیلی است که باعث شده تا در سیم‌کشی‌های ساختمان از سیم‌های افشان با عنوان NYAF استفاده شود؛ انعظاف‌پذیری حاضل از تابیده شدن تعداد زیادی سیم مسی در ساختار این کابل موجب شده تا کارشناسان این سیم افشان را گزینه مناسبی برای سیم‌کشی ساختمان بدانند.
البته به صورت کلی میتوان گفت که سیم افشان کاربردهای متنوعی دارد و عمدتاً از آن برای اتصالات وسائل برقی استفاده می‌کنند؛ در کاربردهای دیگر سیم افشان نیز آمده است که از آن در سیستم‌های روشنایی، محیط خشک، داخل لوله‌ها و در لایه‌های گچ استفاده می‌شود، اما مهم‌ترین کارایی سیم افشان که امروزه شاهد آن هستیم، اتصال در سیستم وسائل تصویری نظیر تلوزیون است.
کاربرد سیم افشان
در رابطه با کاربرد سیم‌های افشان باید بگوییم که برای مصارف مختلفی استفاده می‌شوند. برای مثال در صنعت، ساختمان سازی، ابزار آلات صوتی، ابزار آلات تصویری، آلات موسیقی و… مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته از این مدل سیم و کابل داخل تجهیزات برقی یا در جهت حفاظت سیستم‌های روشنایی در مکان‌های خشک، زیر یا روی گچ و داخل لوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. توجه کنید که نمی‌توان آنها را به صورت مستقیم روی کانال کابل کشی، سینی کابل، مخازن و… نصب کرد. گفتنی است که سیم‌های افشان به عنوان رابط در ماشین آلات، داکت‌های زمینی و تابلوهای فرمان استفاده می‌شوند.
سایزبندی سیم افشان
کابل یا سیم افشان دارای سایزهای متنوعی است و از سایز 0.5 آغاز و تا سایز 500 ادامه پیدا می‌کند. اگر بخواهیم تمام سایزهای عرضه شده در حوزه سیم افشان را بررسی کنیم به لیست زیر خواهیم رسید.
| سیم افشان | قیمت |
|---|---|
| 0.75*1 | تماس بگیرید |
| 1*1 | تماس بگیرید |
| 1.5*1 | تماس بگیرید |
| 2.5*1 | تماس بگیرید |
| 4*1 | تماس بگیرید |
| 6*1 | تماس بگیرید |
| 10*1 | تماس بگیرید |
| 16*1 | تماس بگیرید |
ضخامت عایق سیم افشان
عایق و روکش وظیفه‌ی‌عدم انتقال جریان الکتریسیته به بیرون و محافظت فیزیکی از هادی سیم را دارند، بر همین اساس جنس و نوع عایق یا روکش سیم افشان باید به گونه‌ای باشد تا برای این دو منظور ایمنی کافی را فراهم کند. از آنجایی‌که انعطاف‌پذیری در سیم‌های افشان مورد توجه است، ساختار و ضخامت عایق نیز باید به گونه‌ای باشد که این انعطاف‌پذیری را دچار مشکل نکند و به‌طور معمول از یو پی وی سی برای این منظور استفاده می‌شود.
ضخامت عایق سیم افشان به طور معمول در حدود ۰.۷ میلی‌متر است؛ اما طبق استاندارد ضخامت عایق نباید از ۰.۵۳ میلی‌متر کمتر باشد. یعنی طبق استاندارد سیم‌های افشان، ضخامت عایقشان نبایستی از ۰.۵۳ میلی‌متر کمتر باشد. البته این ضخامت برای سیم‌های با سطح مقطع بیشتر که ولتاژ نامی بالاتری دارند، بایستی بیشتر باشد تا سطح حفاظت مناسبی را ایجاد کند. برای این منظور این ضخامت می‌تواند حتی تا دو میلی‌متر و بیشتر نیز باشد.
انواع سیم افشان بر اساس ولتاژ
سیم‌های افشانی که تولید می‌شوند معمولا از نظر ولتاژ به دو دسته مختلف تقسیم می‌شوند. در ادامه این سیم‌ها را بررسی می‌کنیم:
» سیم افشان با ولتاژ 300 ولت الی 500 ولت: برای تست این مدل سیم افشان به ولتاژ استانداردی حدود 2000 ولت احتیاج خواهد بود. در حقیقت برای کاربردهای مختلفی از این مدل سیم‌ها استفاده می‌شود. برای مثال از سیم‌های افشان 300 الی 500 ولت زیر گچ، داخل لوله‌ها و روی گچ استفاده می‌شود. و یا این که میتوان آنها را داخل لوله‌های خرطومی مورد استفاده قرار داد.
» سیم افشان با ولتاژ 450 ولت الی 750 ولت: برای تست کردن این مدل سیم‌های افشان نیز از ولتاژ استاندارد حدود 2500 ولت استفاده می‌شود. برای وسایل الکتریکی یا مکان‌های خشک معمولا از این مدل سیم‌ها استفاده می‌شود. اگر بخواهیم یک مثال دقیق‌تر ارائه دهیم میتوان به سیم‌های درون سیستم‌های روشنایی اشاره کرد.
ویژگی های برند معتبر سیم و کابل
پس از بررسی چند روش شناسایی سیم و کابل مرغوب بایستی بگوییم که استفاده از سیم و کابل بی‌کیفیت منجر به خسارت‌های زیادی در ساختمان سازی می‌شود. برندهای بی کیفیت زیادی در بازار موجود است که علاوه بر خدشه‌دار کردن اعتبار معمار (سازنده ساختمان) در آینده باعث می‌شود هزینه تعمیر زیادی برای ساکنین ساختمان ایجاد شود. بنابراین لازم است که سازنده ساختمان با تحقیقات زیاد و حتی با استفاده از تجربه دیگران بهترین نوع سیم و کابل را انتخاب کند. انتخاب بهترین نوع سیم و کابل و استفاده آن در ساختمان کار راحتی نیست و بایستی به نکات زیادی توجه کنید. به همین دلیل به صورت اجمالی روش‌های مختلفی را برای معماران پیشنهاد می‌کنیم.
انواع سیم افشان بر اساس هادی
سیم‌های افشان بر حسب نوع جنس هادی که دارند به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
» سیم افشان آلومینیومی: بر حسب یک سری ملزومات موجود در استانداردهای ملی و بین المللی جنس هادی افشان فقط از فلز مس ساخته می‌شود. بنابراین استفاده از این نوع هادی برای کابل‌های مفتولی و نیمه افشان مجاز خواهد بود. فلز آلومینیوم از مقاومت الکتریکی زیادی برخوردار است و احتمال خوردگی یا اکسید شدن آن در کنار سایر فلزات بیشتر است. به همین دلیل گزینه مناسبی برای هادی کابل‌های افشان نخواهد بود.
» سیم افشان مسی: سیم افشان معمولا هادی از جنس مس آنیل شده با درصد خلوص بالا است. این نوع هادی از رشته سیم‌های مسی بسیار نازکی تشکیل شده است که به همین دلیل انعطاف پذیری بالایی در آن ایجاد می‌شود. در واقع دلیل نامگذاری این سیم بر اساس همین ویژگی که دارد، انجام شده است. عایق استفاده شده برای این سیم از جنس PVC نوع C است.
» سیم افشان آلومینیومی با پوشش مسی: این مدل سیم افشان هم بر حسب نیاز تهیه می‌شود، که سایزهای مختلف با ولتاژهای متفاوتی برای آن در نظر گرفته شده است. در واقع هادی این سیم آلومینیومی است که با استفاده از یک پوشش مسی پوشیده شده است.
در حالت کلی سیم‌های افشانی که مجهز به هادی افشان هستند با توجه به ویژگی‌ها و عملکرد بهتری که دارند، برای کاربردهای مختلف و بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. گفتنی است که قیمت این مدل سیم به مراتب بیشتر از هادی‌های آلومینیومی است.
سیم افشان ارت
در حوزه سیم افشان و ارت دو نوع سیم دیده می‌شود که سیم ارت افشان و سیم ارت نیمه افشان نام دارند و تفاوت آنها در نحوه قرارگیری رشته‌های مفتولی در ساختار است. در حقیقت سیم‌های ارت نیمه افشان متشکل از تعدادی رشته مفتولی است که در یکدیگر تابیده شده است و ساختاری بین سیم ارت خشک و سیم ارت افشان دارند. سیم‌های ارت افشان اغلب دارای مقاومت بسیاری در مقابل حرارت و دمای بالا دارند و این توانایی را دارند که بدون آسیب و اختلال جریان اضافی برق را در جهت چاه‌های ارت زیرزمینی انتقال دهند؛ این ممناعت از انتقال برق اضافی موجب جلوگیری از آسیب‌رسانی به انسان و کارکنان و همچنین تجهیزات حاضر در محیط کار می‌شوند.
در خرید انواع متنوع سیم ارت افشان نیز باید به این موضوع دقت داشت که در چه محیطی می‌خواهید از آن استفاده کنید و انتظار چه کارایی را از این سیم ارت افشان دارید تا به محصول مورد نظر دسترسی پیدا کنید و بتوانید از ویژگی‌های نهایت استفاده را ببرید. در رابطه با قیمت آنها نیز باید گفت که هرچه سیم‌ها به استاندارد تعیین شده نزدیک‌تر باشند قیمت بالاتری دارند و اگر سیم‌هایی استاندارد تعیین شده را نداشته باشد مسلماً قیمت پایین‌تری خواهد داشت و کیفیت لازم را نیز ارائه نمی‌دهد.
تفاوت سیم افشان و مفتولی
دو سیم افشان و مفتولی تفاوت‌های زیادی با هم دارند که در ادامه از جنبه‌های مختلف این تفاوت‌ها را بررسی می‌کنیم.
از نظر انعطاف پذیری: مهم‌ترین و مشهودترین تفاوت این دو کابل به انعطاف پذیری آنها بر می‌گردد. هادی کابل افشان مسی و کلاس 5 است که انعطاف پذیری بالایی در آن مشاهده می‌شود. در صورتی که هادی کابل مفتولی از مس کلاس 2 است که نمونه‌های افشان نرم‌تر هستند. البته ضخامت هادی کابل‌های مفتولی به مراتب بیشتر از کابل‌های افشان هستند که این مورد باعث خشک و ثابت بودن کابل مفتولی می‌شود.
از نظر مقاومت اهمی: مقاومت اهمی با سطح مقطع هادی رابطه معکوسی دارد؛ برای مثال به هر اندازه‌ای که سطح مقطع هادی بزرگ‌تر باشد مقاومت اهمی آن هم کمتر خواهد بود. مقاومت اهمی کابل مفتولی نسبت به کابل افشان کمتر است و جریان را با کیفیت بهترین انتقال می‌دهد و در نهایت هم افت ولتاژ کمتری در سیم و کابل ایجاد می‌شود.
از نظر میزان استحکام: بیشترین استفاده سیم‌های مفتولی در زیر زمین یا داخل دیوار کابل است بنابراین استحکام بیشتری برای آن در نظر می‌گیرند. به همین دلیل میتوان گفت که استقامت و استحکام کابل‌های مفتولی به مراتب بیشتر از سیم و کابل‌های افشان است.
از نظر قیمت: در بررسی کالاهای صنعتی همیشه یک پارامتر مهم و جدا نشدنی قیمت آن است. بنابراین این دو نوع کابل هم از نظر قیمت بررسی شوند بهتر است. اساسا قیمت کابل‌های برقی مفتولی به مراتب کمتر از کابل‌های افشان است بنابراین اگر فاکتور قیمت برای شما مهم است می‌توانید کابل‌های مفتولی را انتخاب کنید.
قطر مفتول سیم افشان
هادی هر سیم افشان از ترکیب چند مفتول سیم تشکیل می‌شود که در کنار هم وظیفه‌ی هدایت الکتریسیته را عهده دارند. میزان ولتاژ و جریان اسمی قابل انتقال توسط سیم نیز به سطح مقطع هادی آن بستگی دارد. به‌طور کلی سیم افشان ضخیم‌تر که هادی آن سطح مقطع ببیشتری دارد، می‌تواند جریان بیشتری را حمل نماید. اما قطر هر مفتول که روی هم این هادی‌ها را تشکیل می‌دهند، می‌تواند تا حدی متفاوت باشد و مجموعا قطر مورد نظر را تشکیل دهند. سیم‌های افشان دارای سایزهای متفاوتی هستند که در واقع این سایزها از روی سطح مقطع هادی سیم مشخص می‌شوند.
به‌طور کلی سیم‌های افشان در سطح مقطع ۰.۵ الی ۲۵۰ میلی‌متر مربع تولید می‌شوند. استانداردهای مربوط به تولید سیم و کابل، حدود قطر مفتول‌های هادی را مشخص کرده و بر این اساس قطر مفتول هادی برای سیم افشان سایز ۱.۵ در حدود ۰.۲۶ میلی متر بیان شده است. با این وجود با بیشتر شدن تعداد مفتول‌ها و زیادتر شدن سطح مقطع هادی، علاوه بر افزایش سطح جریان قابل انتقال، مقاومت سیم نیز تا حد قابل توجهی کمتر می‌شود.
تشخیص سیم افشان استاندارد از تقلبی
اگر به دلیل نابلدی یا نبود شناخت کابلی بی‌کیفیت و نامرغوب را انتخاب کنید قطعا در آینده خسارت‌های زیادی به بار می‌آید. متاسفانه این روزها مردم از این مدل کابل‌ها استقبال زیادی می‌کنند که همین مورد باعث وارد شدن خسارت به شبکه‌های برقی در قسمت توزیع می‌شود و در نتیجه هم آتش سوزی رخ می‌دهد. سیم و کابل‌های بی‌کیفیت و تقلبی از مس و عایق نامناسب ساخته شده‌اند که با توجه به هدر رفتن برق در آنها، حرارت زیادی به وجود می‌آید و در نتیجه به راحتی شاهد به وجود آمدن جرقه و آتش سوزی می‌شوند.
یک معیار اصلی برای پی بردن به کیفیت سیم افشان توجه به مقاومت هادی است. مقاومت هادی یک فاکتور است که میزان هادی اسستفاده شده در سیم و کابل وابسته است. به همین دلیل بیشتر هزینه‌های مربوط به ساخت این محصول به میزان مس و آلومینیوم استفاده شده در هادی بر می‌گردد. روش‌های زیادی برای تشخیص سیم تقلبی و بی‌کیفیت وجود دارد که در ادامه آنها را توضیح می‌دهیم:
» روش‌های تشخیص سیم‌های تقلبی
1- روی بدنه سیم‌ها معمولا استاندارد ISIRI درج شده است.
2- سیم‌هایی که استاندارد هستند مجهز به سری سیم هستند. در صورتی که سر سیم لخت را داخل سرسیم قرار دادند و کاملا آن را محکم نکردند، مشخص می‌شود که تعداد رشته سیم‌های داخل آن به اندازه مناسب نیستند.
3- ضخامت روکش سیم افشان باید بر اساس استاندارد تعیین شده باشد. در صورتی که کمتر از مقدار استاندارد باشد سیم به شکستگی عایق دچار می‌شود. اما اگر این مقدار بیشتر از حد موجود بود سطح مقطع سیم کم می‌شود. بنابراین در صورتی که در اندازه سطح مقطع سیم شک دارید با استفاده از سیم لخت کن سعی کنید کمی از روکش سیم را جدا کنید. حال با استفاده از اندازه قطر یک رشته را با استفاده از میکرومتر محاسبه کنید. حال اندازه یک رشته بدست آمده را در تعداد رشته‌های موجود در سیم ضرب کنید تا سطح مقطع واقعی محاسبه شود.
4- مورد بعدی که باید آن را بررسی کنید جنس هادی سیم است. برای سیم‌های افشان امکان دارد در میزان خلوص مس استفاده شده تقلب‌هایی صورت بگیرد. می‌توانید به صورت تقریبی درصد مس را تعیین کنید.
در نهایت باید بگوییم بسیاری از تولیدکنندگان به مسی که برای هادی استفاده می‌شود فلز آهن اضافه می‌کنند. بنابراین توجه کنید که نباید رگه‌های سیاه در هادی مشاهده شود. در واقع هادی سیم افشان بایستی به رنگ زرد درخشان باشد و میزان مس استفاده شده کاملا استاندارد باشد.
شرکت‌های تولیدکننده زیادی در زمینه تولید انواع سیم افشان فعالیت می‌کنند بنابراین شما باید به برند و شرکت تولید کننده سیم و کابل هم توجه داشته باشید تا بتوانید بهترین مورد را انتخاب کنید. از جمله بهترین برندهای موجود در کشورما خراسان افشار نژاد، البرز الکتریک نور، سیمیا و… هستند.
گفتنی است که برای خرید سیم افشان با برندهای معتبر می‌توانید به فروشگاه اینترنتی آراسیم مراجعه کنید. تمام محصولات موجود در این فروشگاه کیفیتی فوق‌العاده دارند به همین دلیل در تهیه آنها نمی‌توان لحظه‌ای درنگ کرد. گفتنی است که در این مطلب سیم و کابل‌های افشان را به خوبی بررسی کردیم و اطلاعات مفیدی را در اختیار شما عزیزان قرار دادیم، امیدوارم که کاملا موثر واقع شوند. در صورت داشتن هر گونه نظر و پیشنهادی می‌توانید آن را برای آراسیم کامنت کنید تا در اسرع وقت به شما پاسخ دهند.
بروزرسانی 1401/10/18
